Bạn cảm thấy lạc lõng trong những buổi tiệc ồn ào, trong khi bạn bè của bạn lại luôn là tâm điểm của sự chú ý? Bạn thoải mái khi làm việc một mình, trong khi bạn bè của bạn lại luôn muốn làm việc nhóm? Vậy đâu là lý do khiến chúng ta có những hành vi khác nhau đến vậy? Fastdo sẽ giúp bạn khám phá thế giới nội tâm của mình, hiểu rõ hơn về tính cách hướng nội và hướng ngoại, từ đó tìm ra cách sống hài hòa và hạnh phúc nhất.
1. Hướng nội và hướng ngoại là gì?
Hướng nội và hướng ngoại là những cách mà mỗi người sử dụng để tiếp cận cuộc sống, thể hiện bản thân, và tìm kiếm sự thoải mái trong các hoạt động hàng ngày. Hai thuật ngữ này, xuất phát từ nghiên cứu của nhà tâm lý học Carl Jung, miêu tả các kiểu tính cách trong lĩnh vực tâm lý xã hội.
Theo Jung, mỗi người đều có cả yếu tố hướng nội và hướng ngoại, chỉ khác nhau ở mức độ ưu tiên của mỗi yếu tố. Lý thuyết này sau đó được phát triển và phổ biến rộng rãi qua các nghiên cứu như Big Five và MBTI của Myers-Briggs.
Sự khác biệt giữa người hướng nội và hướng ngoại chủ yếu nằm ở cách họ tái tạo và nạp lại năng lượng sau khi tiếp xúc xã hội.
Người hướng nội lấy năng lượng từ bên trong bằng cách dành thời gian một mình hoặc ở trong những không gian yên tĩnh. Họ thường được xem là trầm lặng, kín đáo và cẩn thận. Họ không tìm kiếm sự chú ý từ người khác và thường tránh các hoạt động xã hội đông đúc, những điều làm họ cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức.
Họ ưa thích những môi trường ít kích thích và cần thời gian riêng tư để hồi phục năng lượng. Họ đề cao những suy nghĩ, cảm xúc và tâm trạng bên trong của mình, thường tiếp nhận các cuộc trò chuyện một cách thụ động và rất khó để hoàn toàn mở lòng với người khác.
Ngược lại, người hướng ngoại nạp năng lượng thông qua việc giao tiếp và mở rộng mối quan hệ xã hội. Họ thường cảm thấy mất năng lượng khi phải ở một mình quá lâu và cần phải ở gần người khác để phục hồi.
Người hướng ngoại tập trung vào thế giới xung quanh, đặc biệt là các mối quan hệ xã hội, và không thích ở nhà một mình. Vì vậy, nếu bạn gặp một người thích tiệc tùng, trở thành tâm điểm của sự chú ý và dễ dàng bắt chuyện với người lạ, đó có thể là một người hướng ngoại.
Một số đặc điểm giúp bạn phân biệt được bạn là người hướng nội hay hướng ngoại như sau:
Tiêu chí so sánh
|
Người hướng nội
|
Người hướng ngoại
|
Đặc điểm
|
Đây là nhóm người thích ở một mình. Họ thường cảm thấy mệt mỏi, tiêu tốn nhiều năng lượng khi phải tham gia vào các cuộc giao thiệp xã hội. | Đây là nhóm người luôn tích cực trò chuyện, giao thiệp xã hội. Họ tìm được nguồn năng lượng dồi dào khi trò chuyện, giao tiếp với đám đông. |
Biểu hiện
|
Biểu hiện của người hướng nội là dè dặt, nhút nhát. Họ thường cảm thấy không an toàn, không thoải mái và tự nhiên khi ở cùng với người lạ. | Biểu hiện của người hướng ngoại là sự hòa đồng, thân thiện với bất kỳ mối quan hệ nào, dù quen hay lạ. Vì điểm đặc biệt đó, người hướng ngoại thường trở thành tâm điểm của đám đông. |
Mối quan tâm
|
Họ là những người đề cao suy nghĩ, cảm xúc và tâm trạng bên trong. Họ thường tiếp nhận các cuộc trò chuyện một cách thụ động và rất khó để làm họ mở lòng hoàn toàn. | Người hướng ngoại thường để tâm đến những sự việc, con người ở bên ngoài hơn là dành thời gian “vật lộn” với những suy nghĩ bên trong. Họ cũng là tuýp người chủ động giao tiếp, giao thiệp và rất dễ để kết bạn. |
Chúng ta có thể dễ dàng phân biệt được người hướng nội và hướng ngoại trong những tình huống thường nhật nhất.
Ví dụ: Khi tham gia một bữa tiệc có cả người hướng nội và người hướng ngoại. Người hướng ngoại sẽ luôn cảm thấy thoải mái, tự tin vì đó là nơi dành cho họ. Trái lại, người hướng nội luôn cảm nhận được nỗi sợ vô hình. Họ phải gồng mình khi giao tiếp, giao thiệp với những mối quan hệ không quá quen thuộc. Do đó, họ cần thời gian ở một mình để bình tâm và lấy lại năng lượng.
2. Yếu tố tạo nên người hướng nội và hướng ngoại
Trong não người có một loại hormone giúp con người sản sinh cảm giác hưng phấn, kích thích cực độ. Tên khoa học của nó là Dopamine. Cả hướng nội và hướng ngoại đều có một lượng Dopamine nhất định. Song, ở não của người hướng ngoại, hoạt động sản sinh dopamine có sự chủ động hơn so với người hướng ngoại.
Ngoài ra, theo nhiều nghiên cứu được công bố trên Tạp chí khoa học Mind, Brain & Education, khi người hướng nội tham gia vào các bữa tiệc hoặc ở nơi đông người, lượng dopamine tăng cao có thể khiến họ cảm thấy kích động và hưng phấn quá mức. Điều này không phù hợp với bản chất của họ, do đó họ thường có xu hướng rời khỏi bữa tiệc hoặc tìm kiếm những nơi yên tĩnh hơn để phục hồi năng lượng.
Mặt khác, ở người hướng nội, não của họ sử dụng một chất dẫn truyền thần kinh khác giúp làm chậm nhịp tim, bình tĩnh, thư giãn, suy nghĩ sâu sắc và thấu đáo là acetylcholine. Nếu Dopamine giúp người hướng ngoại cảm thấy hạnh phúc, hưng phấn khi tương tác với bên ngoài, Acetylcholine lại khiến người hướng nội cảm thấy vui khi lấy năng lượng từ nội tâm của mình.
Sự khác biệt về hoạt động của chất dẫn truyền gây hưng phấn đã phần lớn tạo ra người hướng nội và hướng ngoại. Ngoài ra, nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này cũng có thể được giải thích theo nhiều khía cạnh khác về sinh học hay xã hội. Nếu quan tâm, bạn có thể tìm hiểu thêm từ các tài liệu khác.
3. Vì sao cần xác định bản thân là người hướng nội hay hướng ngoại?
Xác định được bạn hướng nội hay hướng ngoại sẽ đem lại nhiều lợi ích trên hành trình định vị bản thân. Cụ thể là những lợi ích như sau:
- Giúp bạn khám phá được thế mạnh bản thân
Khi bạn hiểu được bản thân là người hướng nội hay hướng ngoại tức là bạn đã xác định được chính mình mạnh về gì, yếu ở đâu. Từ đó, bạn biết cách phát triển bản thân hoặc kết hợp cùng những nhân tố khác để khắc phục điểm yếu.
Ví dụ, người hướng nội thiên về suy nghĩ nội tâm, sẽ thích hợp với các công việc phân tích, lên chiến lược. Bên cạnh đó, họ cũng có thể kết hợp cùng một người hướng ngoại giỏi giao tiếp để học hỏi lẫn nhau, cùng nhau phát triển.
- Xác định được môi trường làm việc phù hợp với tính cách
Nhận thức được bản thân là người hướng nội hay hướng ngoại sẽ giúp bạn tìm được môi trường mà mình có thể tỏa sáng. Ví dụ như, người hướng ngoại thường tìm đến những công ty, tập đoàn đông người, nơi họ có thể giao lưu, giao tiếp. Ngược lại, người hướng nội lại thích làm việc trong nhóm nhỏ, nơi mọi người đều quan tâm lẫn nhau.
Từ việc thấu hiểu bản thân, bạn dần nhận thức được môi trường nào lý tưởng để thuộc về. Từ đó, bạn sẽ biết cách giữ vững và phát triển những thế mạnh vốn có cũng như duy trì được nhiệt huyết, niềm vui trong công việc.
4. Đặc điểm nhận dạng và ưu nhược điểm người hướng nội và hướng ngoại
Để dễ dàng hơn trong việc nhận định bạn hướng nội hay hướng ngoại, Fastdo chia sẻ chuyên sâu về những đặc điểm của từng nhóm tính cách dưới đây:
4.1 Người hướng nội
Người ta thường lầm tưởng rằng, rất khó để tiếp cận được người hướng nội. Số đông đánh giá họ nhút nhát, dè dặt. Thực chất, bản thân họ chỉ cảm thấy mệt mỏi và không quen khi tiếp xúc với người lạ quá nhiều. Họ thấy thoải mái hơn khi được ở một mình với thế giới riêng tư. Điều này có ý nghĩa phục hồi, cân bằng lại năng lượng đối với họ.
Dưới đây là các đặc điểm giúp bạn nhận diện mình có phải người hướng nội không:
- Bạn thích dành thời gian cho bản thân, động lực khiến bạn cảm thấy vui vẻ, thoải mái và dễ chịu là khi được ở một mình trong một không gian yên tĩnh, riêng tư.
- Bạn có xu hướng sống nội tâm, với nhiều suy nghĩ và cảm xúc riêng biệt, khó ai có thể hiểu hết.
- Bạn thích làm việc một mình. Đối với bạn, làm việc nhóm cũng tương tự như tham gia vào các buổi tiệc đông người. Bạn vẫn làm việc nhóm hiệu quả nhưng sau khi hoàn thành nhiệm vụ, bạn thường có xu hướng nhanh chóng rời khỏi môi trường nhóm để trở về không gian riêng của mình.
- Trước khi phát biểu hoặc đưa ra ý kiến, bạn thường dè dặt suy đoán ý nghĩ của người khác và dành nhiều thời gian để suy nghĩ sâu sắc về các quyết định và hành động của mình rồi mới nói ra.
- Bạn khao khát được thấu hiểu, được quan tâm và chỉ có thể cảm thấy an toàn và thoải mái cũng như là chính mình trong những cuộc trò chuyện riêng tư với những người thân thiết, quen thuộc.
- Bạn thích vòng bạn bè hẹp và chỉ duy trì một nhóm bạn nhỏ nhưng chất lượng, gắn kết với nhau thường xuyên.
- Khi ở trong nhóm bạn nhỏ, bạn có thể trò chuyện không ngừng và thậm chí khiến người khác lầm tưởng bạn là một “người hướng ngoại”.
- Bạn có xu hướng né tránh các tình huống căng thẳng và tìm cách lấy lại tinh thần, thư giãn hoặc giảm stress bằng cách để tâm trí lang thang.
- Bạn thường dễ dàng diễn đạt ý tưởng và cảm xúc của mình qua việc viết lách hơn là qua lời nói, vì viết lách cho phép bạn chọn lọc từ ngữ và cấu trúc câu để thể hiện đúng những gì bạn muốn truyền tải.
- Bạn thường cảm thấy không quen và dễ bị mệt mỏi khi phải tiếp xúc với nhiều người lạ trong một khoảng thời gian dài.
- Bạn thoải mái khi được trò chuyện với cá nhân hơn là đám đông.
- Bạn không e dè, nhút nhát hay sợ người lạ. Bạn vẫn có thể đón nhận các cuộc trò chuyện bất ngờ từ các mối quan hệ mới một cách tự nhiên nhưng sau những lần giao lưu ấy thì bạn luôn cần ở một mình để hồi phục và bình tâm lại.
4.2 Người hướng ngoại
Người hướng ngoại là những người luôn toát ra một nguồn năng lượng tích cực. Nguồn năng lượng này có thể lan tỏa mạnh mẽ và khiến người xung quanh đều ấn tượng. Người hướng ngoại thường là tâm điểm của đám đông. Họ yêu thích việc kết nối, kết giao và họ xem sự tương tác là nguồn năng lượng tuyệt vời của họ.
Các dấu hiệu nhận biết bạn có phải là người hướng ngoại không như sau:
- Bạn dễ dàng tạo sự gần gũi và kết nối với người khác thông qua ánh mắt, nụ cười, và sự tương tác tự nhiên.
- Bạn cảm thấy thời gian ở một mình làm tiêu hao năng lượng và cần phục hồi bằng cách tham gia các hoạt động xã hội hoặc tương tác với người xung quanh.
- Bạn cảm thấy tự nhiên và thoải mái khi ở giữa đám đông, không suy nghĩ quá nhiều trước khi nói và thường thể hiện bản thân một cách thẳng thắn.
- Bạn thường là trung tâm của sự chú ý trong các tình huống xã hội và thích thú với điều đó, không ngần ngại giới thiệu bản thân với người lạ và dễ dàng hòa nhập trong các tình huống mới.
- Bạn cảm thấy thoải mái khi ở trong một tập thể và thường dẫn dắt các hoạt động nhóm, chẳng hạn như tổ chức các sự kiện xã hội hoặc tham gia các buổi tụ họp.
- Bạn dễ dàng kết nối với nhiều người và luôn tìm kiếm những mối quan hệ mới thông qua các hoạt động xã hội và sở thích cá nhân.
- Bạn không ngại nói ra những vấn đề cần giải quyết, luôn thể hiện bản thân một cách cởi mở và rõ ràng về sở thích và lựa chọn.
- Bạn được biết đến là người vui vẻ, tích cực và thân thiện, dễ dàng vượt qua khó khăn và tiếp tục tiến lên.
- Bạn thường không sợ rủi ro và cảm thấy phấn khích, hài lòng khi đạt được thành công sau những quyết định mạo hiểm.
- Bạn có khả năng thích nghi với mọi hoàn cảnh và thường tìm ra cách sáng tạo khi đối mặt với các vấn đề mới, ưa thích các quyết định tức thời hơn là lập kế hoạch trước.
Lưu ý: Những dấu hiệu nhận biết người hướng nội và hướng ngoại trên chỉ mang tính chất tham khảo và không nên được dùng để tự gắn nhãn cho bản thân. Tính cách của bạn có thể thay đổi theo thời gian do ảnh hưởng từ các yếu tố tự nhiên và xã hội, vì vậy hãy mở lòng và đón nhận sự phát triển cá nhân một cách linh hoạt.
5. Thực ra, có nhiều loại người hướng nội hơn bạn nghĩ
Mọi người thường hiểu introvert là những người ít nói, ngại giao tiếp, gượng gạo và thiếu tự tin. Tuy nhiên, có nhiều kiểu người hướng nội hơn là bạn tưởng.
5.1. Social introvert
Người hướng nội xã hội là nhóm người hướng nội có khả năng kết giao tốt nhất. Họ có thể tận hưởng các cuộc giao tiếp xã hội mà không cảm thấy ngại ngùng hay lo lắng. Tuy nhiên, sau khi ở trong đám đông quá lâu, họ dễ cảm thấy mệt mỏi và cần thời gian một mình để nạp lại năng lượng. Những người này thường ưu tiên các buổi gặp mặt nhỏ, thân mật hơn là những sự kiện đông người.
Social introverts thích có một vài người bạn thân và thích duy trì những mối quan hệ trong nhóm nhỏ. Khi mới gặp, nhiều người có thể nhầm lẫn họ là người hướng ngoại nếu thấy họ đang hòa nhập cùng bạn bè thân thiết. Tuy nhiên, social introverts thường chỉ chia sẻ sâu sắc về bản thân với những người bạn thân nhất của họ.
Người hướng nội xã hội thường tránh xa nơi đông đúc không phải vì sợ hãi, mà vì họ chỉ muốn ở những nơi mà họ cảm thấy thật sự thoải mái, cho dù đó là hoàn toàn một mình hoặc với một nhóm nhỏ trong không gian riêng tư.
Dấu hiệu nhận biết một social introvert:
- Hoạt bát trong các nhóm nhỏ, thân mật nhưng thường từ chối các buổi tiệc lớn.
- Thoải mái khi đi chơi hoặc du lịch một mình.
- Cần thời gian nghỉ ngơi một mình để nạp lại năng lượng sau các hoạt động xã hội, đặc biệt khi đang trong một mối quan hệ tình cảm.
- Có thể đồng ý đi chơi nhưng chưa chắc sẽ xuất hiện.
- Nói chuyện rất nhiều với những người họ thực sự quen thân.
5.2. Thinking introvert
Người hướng nội suy tư, hay còn gọi là introspective introvert, là kiểu người thường dành nhiều thời gian cho việc suy nghĩ và nghiền ngẫm về những điều họ thấy và nghe được. Những người này thường mơ mộng và chìm đắm trong thế giới nội tâm của mình và thậm chí còn không để ý đến những gì người khác nói.
Người hướng nội suy tư thích dành thời gian cho những hoạt động trí tuệ như học tập, đọc sách, nghiên cứu, hoặc theo đuổi các hoạt động nghệ thuật. Điều này khiến họ thường bị hiểu lầm là xa cách và lạnh lùng, nhưng thực ra họ chỉ muốn giữ năng lượng cho mình và tránh phải giải thích những suy nghĩ phức tạp của mình với người khác.
Một điểm đặc trưng của người hướng nội suy tư là họ thường ngừng lại để suy nghĩ trước khi trả lời các câu hỏi, và họ có ý thức rất rõ ràng về bản thân. Dù đôi khi có thể bị nhầm là người hướng ngoại do khả năng lắng nghe và tiếp chuyện tốt, nhưng bản chất của họ vẫn là một người hướng nội với thế giới nội tâm sâu sắc.
Đặc điểm chính của người hướng nội suy tư:
- Duy tâm và thiên về các hoạt động tinh thần.
- Dành thời gian suy ngẫm, ít có phản ứng mạnh mẽ vì không muốn tiêu hao năng lượng để giải thích điều đó với người khác.
- Có nhiều điểm tương đồng với những người mang thần số học số 7: Khá thông thái và thường tìm thấy sự yên bình khi được học hỏi, đọc sách, hoặc tham gia vào các hoạt động điều tra, nghiên cứu và sáng tạo nghệ thuật.
- Thường suy nghĩ kỹ trước khi nói hoặc trả lời các câu hỏi
- Nhận thức bản thân rất rõ ràng và sống nội tâm.
- Thường gặp khó khăn trong việc giao tiếp và kết nối với thế giới bên ngoài.
5.3. Anxious introvert
Người hướng nội lo âu (Anxious introvert) là những người không thoải mái khi phải tiếp xúc với người khác hoặc ở trong những môi trường khiến họ lo lắng. Họ thường tránh xa các sự kiện xã hội, không phải vì thích ở một mình, mà do sự căng thẳng và áp lực từ môi trường xung quanh gây ra. Những trải nghiệm trong quá khứ có thể khiến họ liên tưởng và lo lắng về các tình huống tương tự trong tương lai, dẫn đến cảm giác rụt rè và căng thẳng (đến mức phải run bần bật) khi phải bước ra khỏi vùng an toàn của mình.
Những người này có xu hướng tránh mặt, tự vệ mỗi khi cảm thấy không thoải mái. Điều này có thể tạo ra ấn tượng là họ thô lỗ hoặc không thân thiện.
Anxious introverts thường cảm thấy cô đơn ngay cả khi ở cạnh những người thân thiết nhất và cực kỳ khó chịu với các tình huống xã hội bất ngờ. Họ cũng thường xuyên suy nghĩ về hành vi của mình, nhớ lại những cuộc gặp gỡ xã hội trong đầu và tự phê phán những gì đã nói hoặc làm. Những người này thường tự thu mình lại, tìm kiếm sự cô độc vì cảm giác xấu hổ và tự ti về bản thân.
Dấu hiệu nhận biết người hướng nội lo âu:
- Dễ dàng thể hiện sự lo lắng trong nhiều tình huống.
- Thường xuyên tránh mặt và tạo cảm giác không thân thiện.
- Cố gắng né tránh các sự kiện xã hội bất cứ khi nào có thể.
5.4. Restrained introvert
Người hướng nội kiềm chế (restrained introvert) là kiểu người có tính cách thận trọng và ít bộc lộ cảm xúc. Mặc dù kiểu người này có vẻ ít gặp, nhưng thực tế khá phổ biến nếu bạn chú ý. Họ không thích sự thay đổi và thường dành thời gian để quan sát, suy nghĩ kỹ trước khi nói hoặc hành động. Những người này có xu hướng lên kế hoạch trước khi bắt đầu bất kỳ việc gì và thích duy trì thói quen hàng ngày để tìm kiếm sự thoải mái.
Người hướng nội kiềm chế cũng rất chọn lọc trong việc kết bạn và chỉ mở lòng với những người họ thật sự tin tưởng. Khi bạn nhận được sự chia sẻ thầm kín từ họ, điều đó có nghĩa bạn đã chiếm được lòng tin của họ, một điều không dễ dàng đạt được.
Mặc dù đôi khi họ có vẻ bí ẩn, nhưng họ lại rất kiên định, cứng rắn và được nhiều người tin tưởng, dựa dẫm vào. Họ thích thư giãn một mình, dành thời gian đọc sách, xem chương trình truyền hình yêu thích, hoặc tập yoga. Những người này thường suy nghĩ rất kỹ lưỡng và dành nhiều thời gian để đưa ra quyết định.
Dấu hiệu nhận biết người hướng nội kiềm chế:
- Bí ẩn, cẩn trọng, và chậm rãi trong mọi hành động.
- Quan sát, suy nghĩ kỹ lưỡng, luôn lập kế hoạch trước khi nói hoặc thực hiện điều gì đó, dành thời gian đáng kể để cân nhắc trước khi đưa ra quyết định.
- Kiên định, cứng rắn, không thích thay đổi.
- Ưa thích các hoạt động có thể dự đoán được.
- Hiếm khi thể hiện cảm xúc rõ ràng.
- Thích gặp gỡ và quen biết người mới nhưng rất chọn lọc trong việc chọn ai để tin tưởng và mở lòng.
- Được nhiều người tin tưởng và dựa dẫm vào.
- Thích thư giãn một mình, tìm kiếm sự thoải mái trong những thói quen thường ngày.
Trong môi trường làm việc hiện nay, cho dù bạn là người hướng nội, thích môi trường yên tĩnh và tập trung, hay là người hướng ngoại, tìm kiếm năng lượng từ sự cộng tác nhóm, thì việc quản lý công việc và giao tiếp hiệu quả là điều quan trọng. Fastdo Work được thiết kế để phù hợp với cả hai kiểu tính cách bằng cách cung cấp một nền tảng thống nhất giúp tối ưu hóa giao tiếp, quản lý công việc và quy trình dự án.
Đối với người hướng nội, những người ưa thích việc lập kế hoạch cấu trúc và ít bị phân tâm, Fastdo Work cung cấp các tính năng như fPlan để lập kế hoạch dự án chi tiết và fTodolist để quản lý công việc hằng ngày. Những công cụ này giúp bạn ưu tiên công việc một cách bình tĩnh và có tổ chức, giúp bạn nắm bắt tốt các trách nhiệm mà không cảm thấy quá tải bởi các gián đoạn liên tục.
Ngược lại, người hướng ngoại sẽ đánh giá cao các khía cạnh hợp tác của Fastdo Work, chẳng hạn như fWorkflow để làm việc nhóm mượt mà và fMeeting để tổ chức các cuộc họp hiệu quả. Những tính năng này đảm bảo rằng người hướng ngoại có thể giao tiếp với đồng nghiệp, chia sẻ ý tưởng và đóng góp vào các dự án nhóm, tất cả trong một nền tảng hỗ trợ giao tiếp và cộng tác hiệu quả.
Bằng cách tích hợp Fastdo Work vào thói quen làm việc hàng ngày, dù bạn là người hướng nội, hướng ngoại hay ở giữa, bạn có thể tối ưu hóa các quy trình làm việc, nâng cao năng suất và duy trì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống.
6. Trung hòa giữa hướng nội và hướng ngoại là ai?
Tính cách con người không phải là một đặc điểm cố định mà có thể thay đổi theo thời gian, chịu ảnh hưởng từ môi trường giáo dục, gia đình, bạn bè và nhiều yếu tố khác. Bạn có thể bắt đầu cuộc đời với tính cách hướng nội, nhưng dần dần chuyển sang hướng ngoại khi trưởng thành.
Sự thay đổi này hoàn toàn tự nhiên và bình thường. Thực tế, rất ít người hoàn toàn thuộc về nhóm hướng nội hoặc hướng ngoại. Phần lớn chúng ta thuộc về nhóm hướng trung (ambivert).
6.1 Người hướng trung là ai và dấu hiệu nhận biết
Ambivert – Hướng trung là những người sở hữu cả tính cách hướng nội và hướng ngoại. Họ có khả năng điều chỉnh, kiểm soát tính cách của bản thân dựa theo hoàn cảnh phù hợp. Rất có thể, hôm nay họ đầy thu hút như một người hướng ngoại, nhưng hôm sau, họ trầm lắng và thu mình vào như một người hướng nội.
Nhóm người này cũng được “điểm mặt đặt tên” bằng các thuật ngữ khác như: người hướng nội cởi mở (outgoing introvert), người hướng ngoại khép kín (antisocial extrovert) hoặc người hướng nội dễ gần (social introvert).
Sau đây là 9 dấu hiệu giúp bạn nhận định được bản thân có phải người hướng trung hay không:
- Bạn có thể làm việc một cách linh hoạt với mọi hoàn cảnh. Chẳng hạn như bạn có thể hợp tác tốt với đội nhóm hoặc làm việc một mình mà vẫn cảm thấy thoải mái, đảm bảo kết quả công việc.
- Việc giao tiếp xã hội không phải là trở ngại đối với bạn. Tuy nhiên, bạn không hoàn toàn thoải mái với điều đó. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc với quá nhiều người trong thời gian khá lâu, bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi và cần ở một mình để lấy lại năng lượng.
- Bạn có thể thích được làm tâm điểm của đám đông. Tuy nhiên, việc làm trung tâm của mọi sự chú ý chỉ nên chừng mực. Bạn sẽ dần cảm thấy khó chịu, khao khát được ở một mình và tránh xa sự ồn ào và khi mọi người để ý đến mình quá lâu.
- Người xung quanh nhận định bạn với các góc độ khác nhau. Một số cảm thấy bạn dễ gần, thân thiện. Số khác lại nhận xét bạn khó gần, xa cách bởi bạn luôn giữ khoảng cách với họ.
- Bạn không phải tuýp người thụ động, thích ngồi một chỗ hoàn toàn. Tuy nhiên, bạn cũng không hẳn thích di chuyển hoặc làm nhiều thứ cùng một lúc.
- Sẽ có những khoảnh khắc bạn chìm sâu vào thế giới nội tâm của bản thân. Song, bạn cũng là người tập trung và hòa nhập vào câu chuyện của đám đông rất tốt.
- Bạn không bài xích những câu chuyện xã giao, thậm chí bạn còn là đối tượng mà nhiều người muốn kết bạn, làm quen. Tuy nhiên, sẽ có những lúc bạn cảm thấy những cuộc trò chuyện này thật nhàm chán và vô thưởng vô phạt.
- Bạn có thể là người dè dặt và suy xét kỹ lưỡng trước việc đặt niềm tin vào bất kỳ ai đó. Thế nhưng, trong một vài trường hợp, bạn lại sẵn sàng tin tưởng vô điều kiện vào một số người mà bạn thấy đáng tin.
- Bạn điều tiết cảm xúc tốt, không để cơn tức giận kéo dài.
6.2 Lợi thế của người hướng trung
Người hướng trung sở hữu những thế mạnh tính cách của hướng nội và hướng ngoại. Ví dụ như khả năng giao tiếp của người hướng ngoại và khả năng nhìn nhận, phân tích của người hướng nội. Đó là những lợi thế đặc biệt giúp họ chiếm được thiện cảm của nhiều người và dễ dàng thích nghi với mọi hoàn cảnh. Cụ thể:
- Trong các mối quan hệ:
Người hướng trung có nhiều cơ hội thành công hơn do thích nghi được trong mọi hoàn cảnh, với các vai trò khác nhau. Với vai trò hướng ngoại, người hướng trung có thể kết nối, mở rộng mối quan hệ với số đông. Mặt khác, với vai trò hướng nội, người hướng trung có thể lắng nghe và tạo dựng niềm tin, là bước đệm cho những mối quan hệ sâu sắc.
Ambivert không tìm cách trở thành trung tâm của sự chú ý như người hướng ngoại nhưng cũng không quá dè dặt và tạo ra khoảng cách với mọi người xung quanh như người hướng nội. Họ biết khi nào cần làm chủ các cuộc trò chuyện và khi nào cần thu mình lại để nghiêm túc lắng nghe. Tính cách này giúp người hướng trung dễ dàng xây dựng và duy trì các mối quan hệ ở nhiều cấp độ khác nhau.
- Trong phong cách quản lý:
Một người quản lý toàn năng không thể nào hoàn toàn hướng nội hoặc hướng ngoại. Vì vậy, nếu người quản lý là một ambivert, họ sẽ có lợi thế trong việc điều hành, quản lý đội nhóm nhờ khả năng hiểu nhu cầu của nhân viên. Những người này sẽ vừa biết cách lắng nghe, vừa làm việc được với nhiều kiểu nhân viên khác nhau và vừa đưa ra quyết định phù hợp.
Ví dụ như trong cùng một tổ chức, có hai nhóm nhân viên. Một nhóm thích sự chỉ bảo tận tình, kiên nhẫn dẫn dắt của người lãnh đạo. Nhóm còn lại làm việc chủ động, ham tìm tòi, sáng tạo. Do đó, bản thân người quản lý phải có đặc điểm của người hướng trung để lãnh đạo bất kỳ nhóm nhân viên nào.Người hướng trung và những lợi thế đặc biệt
6.3 Nhược điểm của người hướng trung
Do có sự pha trộn giữa hai xu hướng tính cách, ambivert thường gặp khó khăn trong việc đưa ra quyết định nhanh chóng. Họ dễ rơi vào trạng thái lưỡng lự, căng thẳng, thậm chí kiệt sức khi có quá nhiều lựa chọn hoặc khi cố gắng điều chỉnh cảm xúc và hành vi để phù hợp và duy trì sự cân bằng trong nhiều tình huống khác nhau.
Ambivert có thể bị coi là “khó hiểu” trong mắt đồng nghiệp vì tính cách không nhất quán, dễ dẫn đến tình trạng số lượng người thích và không thích họ gần như ngang nhau. Một số Ambivert còn thiếu những mối quan hệ thực sự thân thiết dù có nhiều mối quan hệ xã hội vì phải dàn trải sự quan tâm cho tất cả các mối quan hệ.
7. 3 hiểu lầm phổ biến về người hướng nội và hướng ngoại
Sau đây, Fastdo sẽ giải nghĩa những hiểu lầm phổ biến nhất mà số đông thường nhận định về người hướng nội và hướng ngoại.
Những hiểu lầm phổ biến giữa người hướng nội và hướng ngoại
7.1 “Người hướng ngoại sở hữu khả năng giao tiếp tốt hơn người hướng nội”
Khi nhắc đến hướng nội và hướng ngoại, người ta thường nghĩ rằng, hướng ngoại dễ trò chuyện, giao thiệp hơn. Trong khi đó, người hướng nội luôn tạo cảm giác xa cách, khó gần và thụ động khiến người khác ngại tiếp xúc.
Thực chất, nhóm hướng ngoại tìm kiếm năng lượng thông qua việc tương tác, giao tiếp. Nhóm hướng nội chỉ cảm thấy tích cực được giao tiếp cùng nhóm nhỏ. Điều này không phán xét được nhóm người nào có khả năng giao tiếp tốt hơn. Nó chỉ đơn thuần là môi trường nào sẽ giúp họ phát huy được điểm mạnh về giao tiếp mà thôi.
Giao tiếp là một loại kỹ năng cần rèn luyện chứ không phải tố chất tự nhiên. Do đó, người hướng nội vẫn có thể giao tiếp tốt. Trong khi đó, người hướng ngoại cũng có những tình thế khiến họ phải hồi hộp, run sợ những khi phải phát biểu trước đám đông.
7.2 “Người hướng nội chỉ có thể làm việc độc lập. Trong khi đó, người hướng ngoại có thể hợp tác nhóm tốt hơn”
Đây là hiểu lầm thứ hai về những người hướng nội và hướng ngoại. Cũng như giao tiếp, làm việc nhóm là kỹ năng có thể rèn luyện. Những người hướng nội ưa thích làm việc độc lập và họ cảm thấy thoải mái với điều đó. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa họ bài xích, chán ghét khi làm việc nhóm.
Người hướng nội là những người suy nghĩ sâu sắc và lắng nghe khá tốt. Do vậy, họ sẽ để tâm đến những ý kiến nhỏ nhặt nhất. Trái lại, người hướng ngoại thường tập trung vào cuộc trò chuyện chung và ít khi để tâm đến những ý kiến nhỏ. Do đó, người hướng nội sẽ biết phân tích và đưa ra nhận định đa chiều hơn người hướng ngoại.
7.3 “Người hướng ngoại dễ có sự thành công hơn người hướng nội”
Những người hướng ngoại luôn tạo sự chú ý và ấn tượng mạnh mẽ trong đám đông. Vì vậy, người đời thường nhận định hướng ngoại sẽ thành công hơn hướng nội. Tuy nhiên, đó là nhận định chủ quan và không có một con số khách quan nào cho thấy tỷ lệ người hướng ngoại thành công hơn người hướng nội cả.
Trái lại, có rất nhiều người hướng nội đã trở thành tỷ phú thế giới, ví dụ như Bill Gates, Elon Musk, Barack Obama, Abe Lincoln chẳng hạn. Việc bạn hướng nội hay hướng ngoại không ảnh hưởng đến sự thành công. Nhưng, nếu bạn thấu hiểu được chính mình, bạn sẽ biết mình nên làm thế nào để phát triển, sau đó là thành công.
7.4 “Người hướng nội là người nhút nhát”
Theo phân tích của các chuyên gia,người hướng nội thường bị nhầm lẫn với người nhút nhát. Vì cả hai kiểu người có điểm chung là ít tương tác xã hội và trông hơi dè dặt khi ở chốn đông người.
Tuy nhiên, khác ở chỗ, người nhút nhát là người muốn giao tiếp và tương tác với người khác, nhưng cảm thấy sợ hãi khi làm điều đó. Ngược lại, người hướng nội thì vẫn có khả năng làm điều này một cách dễ dàng, chỉ là do họ không muốn và không mấy hứng thú khi làm điều này.
8. Nên là người hướng nội hay hướng ngoại để có được hạnh phúc?
Nghiên cứu cho thấy rằng cả hai loại tính cách đều có thể trải nghiệm hạnh phúc, nhưng theo những cách khác nhau. Người hướng ngoại thường cảm thấy tràn đầy năng lượng và thỏa mãn vì được tương tác, giao tiếp với nhiều người trong các tính huống xã hội.
Ngược lại, người hướng nội tìm thấy hạnh phúc trong những hoạt động yên tĩnh, mang tính chất suy ngẫm, cung cấp cho họ cảm giác bình yên và hài lòng. Hạnh phúc của họ có thể không rõ ràng, nhưng nó được gắn kết sâu sắc với sự tham gia ý nghĩa vào những hoạt động phù hợp với giá trị nội tại của họ, như đọc sách, dành thời gian trong thiên nhiên, hoặc có những cuộc trò chuyện sâu sắc với một vài người bạn thân.
Điều thú vị là người hướng nội có thể cảm thấy hạnh phúc hơn khi họ hành xử theo cách hướng ngoại hơn, chẳng hạn như tham gia nhiều hơn vào các hoạt động xã hội. Điều này cho thấy rằng hạnh phúc có thể không chỉ phụ thuộc vào bản chất tính cách mà còn bị ảnh hưởng bởi hành vi và bối cảnh.
Cuối cùng, chìa khóa của hạnh phúc có thể không nằm ở việc trở thành người hướng nội hay hướng ngoại vì hạnh phúc là một hành trình, không phải là một đích đến. Thay vì so sánh bản thân với người khác, hãy học cách hiểu và tôn trọng tính cách của mình. Đặt mục tiêu của bạn là tìm ra mục đích sống và sẵn sàng bước ra khỏi vùng an toàn khi cần thiết, bạn sẽ có được niềm vui trong cả sự tĩnh lặng và sự sôi động, từ đó khai phá tối đa tiềm năng của mình.
Fastdo đã chia sẻ đến bạn tất tần tật về hai xu hướng tính cách: hướng nội và hướng ngoại. Tóm lại, cuộc sống như một khu vườn. Có những bông hoa rực rỡ thích ánh nắng mặt trời, và cũng có những bông hoa ưa bóng râm.
Cả hai đều đẹp theo cách riêng của mình và việc của chúng ta là tìm ra vị trí phù hợp để mỗi bông hoa được tỏa sáng. Hãy yêu thương những điểm mạnh, chấp nhận các điểm yếu và đừng ngại khám phá những khía cạnh mới để cuộc sống của bạn sẽ trở nên ý nghĩa hơn.
>>> ĐỌC THÊM CÁC BÀI VIẾT KHÁC:
- 4 nhóm tính cách DISC là gì? Cách đọc biểu đồ DISC
- Sự đa dạng và hòa nhập: Khái niệm quan trọng tại nơi làm việc
Hướng nội và hướng ngoại là gì và chúng khác nhau như thế nào?
Hướng nội và hướng ngoại là hai kiểu tính cách chính, đại diện cho cách mỗi người tiếp cận cuộc sống và tái tạo năng lượng. Người hướng nội thường nạp lại năng lượng bằng cách dành thời gian một mình trong không gian yên tĩnh, trong khi người hướng ngoại nạp năng lượng thông qua giao tiếp và các mối quan hệ xã hội.
Làm thế nào để phân biệt người hướng nội và người hướng ngoại?
Người hướng nội thường biểu hiện sự dè dặt, nhút nhát và thích không gian riêng tư. Ngược lại, người hướng ngoại dễ dàng tạo mối quan hệ, thích trò chuyện và thường là trung tâm của sự chú ý trong các cuộc giao thiệp xã hội.
Yếu tố nào tạo nên sự khác biệt giữa người hướng nội và hướng ngoại?
Sự khác biệt giữa người hướng nội và hướng ngoại chủ yếu nằm ở cách hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh trong não, đặc biệt là dopamine và acetylcholine. Những yếu tố sinh học và xã hội cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành những tính cách này.
Tại sao việc hiểu rõ bản thân là người hướng nội hay hướng ngoại lại quan trọng?
Hiểu rõ bản thân là người hướng nội hay hướng ngoại giúp bạn khám phá thế mạnh của mình, từ đó phát triển bản thân và tìm được môi trường làm việc phù hợp để tỏa sáng.
Làm thế nào Fastdo Work có thể hỗ trợ cả người hướng nội và hướng ngoại trong công việc?
Fastdo Work cung cấp các công cụ quản lý công việc và giao tiếp phù hợp với cả hai kiểu tính cách. Người hướng nội có thể tận dụng fPlan và fTodolist để lên kế hoạch và quản lý công việc hiệu quả, trong khi người hướng ngoại có thể sử dụng fWorkflow và fMeeting để hợp tác và giao tiếp nhóm một cách mượt mà.