Xác định các phương pháp phỏng vấn để tuyển chọn ứng viên phù hợp với vị trí tuyển dụng của Công ty là một bài toán khó đối với đội ngũ nhân sự. Vậy làm sao để cuộc phỏng vấn hiệu quả và trở nên chuyên nghiệp? FASTDO sẽ chia sẻ các phương pháp phỏng vấn hiệu quả nhà tuyển dụng cần biết qua bài viết bên dưới.
1. 5 phương pháp phỏng vấn hiệu quả
Trong tuyển dụng, buổi phỏng vấn rất quan trọng giúp cho nhà tuyển dụng và ứng viên trao đổi thông tin với nhau. Hơn nữa nó còn giúp cho nhà tuyển dụng đánh giá đúng và lựa chọn ứng viên phù hợp cho Công ty/Doanh nghiệp.
Có rất nhiều phương pháp khác nhau để phỏng vấn, cùng nhau điểm qua 5 phương pháp phỏng vấn hiệu quả dễ áp dụng nhất dưới đây hy vọng các nhà tuyển dụng sẽ tìm kiếm được nhân tài cho Doanh nghiệp của mình.
1.1. Behavioral-based interview – Phương pháp phỏng vấn hành vi
Phương pháp phỏng vấn hành vi (Behavioral-based interview) hay còn gọi là phương pháp phỏng vấn dựa trên năng lực (Competency-based interview) là một trong các phương pháp phỏng vấn hiệu quả.
Kỹ thuật của phương pháp phỏng vấn này là đặt câu hỏi tình huống thuộc nhiệm vụ phải làm của ứng viên trong quá khứ. Từ đó đánh giá được ứng viên đã làm ra sao, kết quả như thế nào. Nhà tuyển dụng cần nắm những điều cơ bản sau để áp dụng phương pháp này:
- Có đầy đủ thông tin về quá trình công tác của ứng viên trong quá khứ. Thông thường nhà tuyển dụng có bảng câu hỏi dành riêng cho ứng viên theo form của Công ty.
- Tất cả những thông tin ứng viên cung cấp là người thật việc thật, chứ không phải là trường hợp giả định nào.
- Kỹ thuật S.T.A.R.T: (Situation – Task – Activity – Result): Dựa vào bảng mô tả công việc của vị trí tuyển dụng để xem xét ứng viên có kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng như thế nào để đưa ra quyết định tuyển chọn đúng người đúng việc. Vì vậy, nhà tuyển dụng cần lựa chọn những câu hỏi tập trung cho buổi phỏng vấn, làm nổi bật được điểm mạnh của ứng viên, xoáy vào những câu hỏi trọng điểm cho công việc cần tuyển dụng.
Phương pháp này có một nhược điểm mà nhiều khi người phỏng vấn bị ứng viên “qua mặt” bởi sự khéo ăn nói đã tô điểm cho quá khứ đẹp đẽ hơn, “lấy lòng” được nhà tuyển dụng. Ngược lại, những người có năng lực thực sự nhưng không biết cách trình bày, diễn đạt làm cho người phỏng vấn đánh giá thấp. Vậy nên, cần phối hợp nhiều phương pháp phỏng vấn khác.
>>> ĐỌC NGAY: Kanban là gì? Phương pháp Kanban trong quản lý dự án
1.2. Case interview – Phương pháp phỏng vấn tình huống
Phương pháp phỏng vấn tình huống sẽ chữa được điểm yếu của phỏng vấn hành vi ở chỗ đánh giá được khả năng tư duy của ứng viên mà không dựa trên những dữ liệu có sẵn của họ.
Những tình huống được đặt ra có thể là những tình huống giả định hoặc có thực tế ở Doanh nghiệp. Việc của ứng viên là suy nghĩ để tìm ra cách giải quyết chúng. Có khi thông qua câu hỏi, nhà tuyển dụng chỉ là việc kiểm tra lối suy nghĩ, khả năng hiểu và xử lý vấn đề chứ không hẳn là có đáp án cho tình huống đó.
Vì vậy, không thể dựa trên phương pháp phỏng vấn này để lựa chọn được ứng viên. Cần phải sàng lọc ứng viên qua các phương pháp phỏng vấn khác nữa.
>>> ĐỌC NGAY: MBO là gì? So sánh ưu nhược của phương pháp MBO và MBP
1.3. Stress interview – Phương pháp phỏng vấn gây áp lực
Nếu như phương pháp phỏng vấn hành vi và tình huống đánh giá dựa trên năng lực ứng viên thì phương pháp phỏng vấn gây áp lực nhà tuyển dụng thử thách và gây sức ép ứng viên về mặt tâm lý.
Người phỏng vấn sẽ đặt ra những câu hỏi đánh đố ứng viên, bám sát vào câu trả lời hỏi họ để hỏi vặn, có thể “gây hấn” để ứng viên bộc lộ tính cách thật và năng lực thật của họ.
Phương pháp phỏng vấn này thường được dùng để tuyển chọn những vị trí quan trọng trong Công ty như quản lý, giám đốc, trưởng phòng,… hoặc những ngành đòi hỏi ứng viên chịu được áp lực cao.
Phương pháp phỏng vấn gây áp lực giúp nhà tuyển dụng nắm bắt được tâm lý của ứng viên khi đối đầu với sức ép, căng thẳng. Tuy nhiên, phương pháp phỏng vấn này thực sự tạo áp lực trước tiên cho nhà tuyển dụng, vì nó yêu cầu cao cho người đặt câu hỏi, cần đủ tầm và chuyên nghiệp để vấn đáp trực tiếp với ứng viên. Vì nhiều khi sẽ gây hiệu ứng ngược lại làm giảm giá trị của Doanh nghiệp và đánh mất người giỏi.
>>> ĐỌC NGAY: Chứng chỉ PMP là gì? Các thông tin cần thiết về kỳ thi PMP
1.4. Puzzle interview – Phương pháp phỏng vấn đánh đố
Những câu hỏi hóc búa, câu hỏi mẹo để để thử độ nhạy bén của ứng viên được dùng trong phương pháp phỏng vấn đánh đố.
Những câu hỏi mẹo hack não này thường được những tổ chức lớn sử dụng để tìm kiếm ứng viên cho những vị trí đặc biệt, cần có sự sáng tạo, nhanh nhẹn, cần sự ứng biến linh hoạt như marketing, truyền thông.
>>> THAM KHẢO NGAY: 13 kỹ năng quản lý dự án giúp bạn thành công trong công việc
1.5. Technical interview – Phương pháp phỏng vấn kỹ thuật
Nhà tuyển dụng sẽ đưa một bài test cho ứng viên, nhiệm vụ của họ là vận dụng những kiến thức, kỹ năng để thực hiện nó, đó là phương pháp phỏng vấn kỹ thuật.
Thông thường, những ngành cần kiểm tra kỹ năng của ứng viên để làm việc như kế toán, IT, marketing, hành chính nhân sự,… Vì những kiến thức này thiên về chuyên ngành nên nếu bạn học ngành khác thì không thể làm những công việc này được.
Đây là phương pháp phỏng vấn được sử dụng cho tất cả ứng viên ở vị trí đang cần nhân lực, nên để chọn ra người phù hợp nhất cần sử dụng những câu hỏi của những phương pháp phỏng vấn khác nữa.
>>> XEM NGAY: 4 hình thức quản lý dự án phổ biến nhất hiện nay
2. Các phương pháp phỏng vấn phân loại theo hình thức
Dựa trên tình hình thực tế ứng viên và nhà tuyển dụng hoặc hoàn cảnh chung của xã hội mà tổ chức buổi phỏng vấn theo hình thức phù hợp. Có ba phương pháp phỏng vấn dựa theo hình thức đó là phương pháp phỏng vấn trực tiếp, phương pháp phỏng vấn qua điện thoại và phương pháp phỏng vấn trực tuyến.
2.1. Face-to-Face interview – Phương pháp phỏng vấn trực tiếp
Phương pháp phỏng vấn trực tiếp là hình thức hay sử dụng nhất trong tuyển dụng. Khi gặp mặt để trao đổi trực tiếp luôn giúp đối phương hiểu rõ nhất thái độ của người đối diện, những đặc điểm về kỹ năng mềm trong giao tiếp cũng được bộc lộ rõ.
Ưu điểm: Lựa chọn được ứng viên đúng yêu cầu nhà tuyển dụng cần.
Nhược điểm: Mất thời gian và công sức, có những công ty có quy trình tuyển dụng phải qua nhiều vòng phỏng vấn để chọn ra được ứng viên, nên có thể phải phỏng vấn nhiều lần.
>>> ĐỌC NGAY: BSC là gì? Cách ứng dụng Balanced scorecard hiệu quả
2.2. Telephone interview – Phương pháp phỏng vấn qua điện thoại
Không giống như phỏng vấn trực tiếp, phương pháp phỏng vấn qua điện thoại giúp cho nhà tuyển dụng tiết kiệm khá nhiều thời gian.
Nhưng nhược điểm của phương pháp phỏng vấn này là nhà tuyển dụng có thể bị đánh lừa bởi ứng viên có thể dùng công cụ hỗ trợ hoặc nhờ người giúp đỡ cũng như không thể quan sát hết ngoại hình của ứng viên.
>>> ĐỌC NGAY: Các cách tính lương cơ bản trong doanh nghiệp mới nhất năm 2021
2.3. Virtual interview – Phương pháp phỏng vấn trực tuyến
Công nghệ ngày càng phát triển tác động rất lớn vào thói quen trong đời sống hằng ngày và công việc. Nhiều tổ chức đã thay đổi hình thức phỏng vấn thông qua mạng xã hội như skype, zalo, skype,… hoặc các ứng dụng hay công cụ chuyên dùng cho sử dụng video.
Ưu điểm của phương pháp phỏng vấn trực tuyến là tiết kiệm thời gian, gọn, hiện đại. Nhưng phỏng vấn trực tuyến không thể giúp nhà tuyển dụng đánh giá chính xác như các phương pháp phỏng vấn trực tiếp khác.
>>> ĐỌC NGAY: 5 Mẹo giúp kỹ năng phỏng vấn tuyển dụng chuyên nghiệp hơn
3. Các phương pháp phỏng vấn phân loại theo số lượng
Dựa theo số lượng ứng viên tham gia phỏng vấn mà có hai phương pháp phỏng vấn đó là phỏng vấn cá nhân và phỏng vấn nhóm. Chi tiết các phương pháp phỏng vấn như bên dưới.
3.1. One-to-One interview – Phương pháp phỏng vấn cá nhân
Thông thường ứng viên sẽ có một cuộc phỏng vấn với một người đại diện công ty, đây là được xem là phương pháp phỏng vấn cá nhân. Hình thức này không những giúp giảm được áp lực cho ứng viên khi không phải đối diện với nhiều người, công ty cũng sẽ dễ dàng đánh giá và lựa chọn ứng viên hơn.
>>> ĐỌC THÊM: Trả lương theo 3P và KPI: Bản chất, đặc điểm và cách tính toán
3.2. Panel interview – Phương pháp phỏng vấn nhóm
Phương pháp phỏng vấn nhóm là hình thức phỏng vấn dựa trên sự thảo luận nhóm của các ứng viên như cách trình bày vấn đề, cách lắng nghe người khác trình bày, có chen ngang ý kiến của người khác hay thuyết phục đội nhóm hay không. Nhà tuyển dụng sẽ xem xét kỹ năng giao tiếp và dẫn dắt đội nhóm của từng ứng viên để lựa chọn người xứng đáng.
>>> XEM THÊM: Xây dựng thương hiệu tuyển dụng: 5 lưu ý để xây dựng hiệu quả
4. Các phương pháp phỏng vấn phân loại theo cấu trúc phỏng vấn
Đối với những ứng viên được phỏng vấn trực tiếp, thông thường nhà tuyển dụng sẽ cho form mẫu điền sẵn hoặc hỏi ứng viên những câu hỏi tự do. Dựa theo cấu trúc phỏng vấn như vậy mà có hai loại phương pháp phỏng vấn theo cấu trúc cố định và không theo cấu trúc sau đây.
4.1. Structured interview – Phỏng vấn có cấu trúc cố định
Phương pháp phỏng vấn theo cấu trúc cố định hay còn gọi là phỏng vấn theo form mẫu. Đây là form được nhà tuyển dụng soạn sẵn theo bảng hỏi để đánh giá ứng viên theo tiêu chuẩn của Doanh nghiệp.
Phương pháp phỏng vấn này có ưu điểm là so sánh được khả năng của từng ứng viên do cùng một thang đánh giá và khám phá được tiềm năng ứng viên cần cho vị trí đang tuyển dụng.
>>> ĐỌC THÊM: Talent Acquisition là gì? Cách áp dụng phương pháp vào doanh nghiệp
4.2. Unstructured interview – Phỏng vấn không theo cấu trúc
Phương pháp phỏng vấn không theo cấu trúc hay còn gọi là phỏng vấn tự do. Phương pháp này và phỏng vấn có cấu trúc đối nghịch nhau cho nên nhược điểm của phương pháp này sẽ là ưu điểm của phương pháp kia.
Hay có thể hiểu rằng, phương pháp phỏng vấn tự do giúp khai thác sâu và đa chiều hơn về ứng viên, buổi phỏng vấn không gò bó và áp lực quá mức. Tuy nhiên, kết quả đánh giá không khách quan bằng phỏng vấn theo form mẫu vì các ứng viên không trả lời cùng một câu hỏi.
>>> ĐỌC NGAY: Review TOP 15 Phần Mềm Tuyển Dụng Chi Tiết 2022
5. Gợi ý để có một cuộc phỏng vấn thành công
Mục đích của cuộc phỏng vấn cuối cùng là tìm được ứng viên xứng đáng nhất với vị trí tuyển dụng cả về năng lực và tính cách phù hợp với môi trường làm việc của Doanh nghiệp. Vậy nên, nhà tuyển dụng cần kết hợp nhiều phương pháp phỏng vấn và tham khảo những gợi ý bên dưới để có một cuộc phỏng vấn thành công:
- Xác định rõ ràng thời gian và mục tiêu của cuộc phỏng vấn: vị trí cần tuyển, ứng viên cần có kỹ năng gì để đáp ứng công việc đang tuyển dụng.
- Xem xét kỹ CV của ứng viên để sàng lọc sơ bộ ứng viên.
- Thông báo với ứng viên về thời gian, địa điểm phỏng vấn, người phỏng vấn.
- Kiểm tra bảng hỏi của công ty và câu trả lời (tùy vào quy trình tuyển dụng của mỗi công ty)
Như vậy, bài viết trên đã phân tích các phương pháp phỏng vấn hiệu quả nhà tuyển dụng cần biết. Mỗi một phương pháp đều có mặt tích cực và hạn chế của nó. FASTDO hy vọng các nhà tuyển dụng sẽ vận dụng kết hợp khéo léo những phương pháp trên để nâng tầm ngành nghề nhân sự và góp phần tuyển dụng nhân tài cho tổ chức/Doanh nghiệp.
Đơn vị phát triển phần mềm FASTDO
- Địa chỉ:
- Văn phòng trụ sở Hà Nội: Tầng 6, số 11 Vương Thừa Vũ, Quận Thanh Xuân, Thành Phố Hà Nội.
- Văn phòng chi nhánh Đà Nẵng: Tầng 2, toà QB, 23 Trường Thi 1, Quận Hải Châu, Đà Nẵng.
- Điện thoại: 0905 852 933
- Email: support@fastdo.vn
- Website: https://fastdo.vn/
>>> ĐỌC THÊM CÁC BÀI VIẾT KHÁC:
- Chi phí quản lý dự án là gì? 5 cách tiết kiệm chi phí
- Làm sao để trở thành Project Manager thành công, tài giỏi?
